Over vaders en voorouders
Rich vertelt over de selamatan sedekagh die zijn familie hield om het overlijden van zijn vader te herdenken.
Overlijden en overgang
De sedekagh zoals ik die zelf heb beleefd, is een bijeenkomst wanneer een persoon komt te overlijden. Zijn ziel zal dan het lichaam verlaten om te gaan reizen naar het nirvana, geef het een naam, naar daar waar hij of zij moet zijn. De dood is nogal een vreemd woord bij ons hier in Nederland, maar de dood staat in Indonesië symbool voor overgang. En het overgaan wil zeggen dat dat niet gelijk gebeurt, volgens de traditie van de Javanen zal het lichaam pas de ziel loslaten wanneer het daar klaar voor is. En dat gebeurt uiteindelijk op de veertigste dag. En deze selamatan sedekagh is dan het ritueel waarbij de ziel letterlijk de aarde verlaat.
Sedekagh
Mijn vader was overleden en we hebben met zijn allen een sedekagh-ritueel gedeeld, zoals dat bij ons in de familie gewoon was. Zoals dat van ons verwacht werd, zoals wij dat op dat moment voelden. En binnen dat ritueel hebben we een maaltijd met elkaar genuttigd. Ik heb wierook gebrand voor mijn vader, en we hebben op die manier een eerbetoon gegeven aan het feit dat mijn vader zijn reis ging maken naar het hiernamaals.
Kris van mijn vader
Op mijn zeventiende heb ik de kris van mijn vader gekregen. De kris is een erfstuk, dat van vader op zoon wordt meegegeven, en hoewel ik natuurlijk ook familieverwanten heb, broers en een zuster, is deze kris op mijn zeventiende aan mij gegeven door mijn vader. Ik werk heel veel met die kris. Ik communiceer heel veel met mijn vader via die kris. Ik geef healingen aan mensen met die energie van mijn vader.
Sarong van mijn moeder
Daarnaast wil ik de heel oude sarong van mijn moeder meegeven. Een oude sarong, met oude motieven, die mijn moeder droeg toen ze jong was. Ook die sarong heb ik gekregen, en die blijft bij mij totdat ik oud ben en hem weer aan mijn dochter kan geven, bij wijze van spreken. De sarong is een eerbetoon aan mijn moeder. Mijn moeder, die natuurlijk samen met mijn vader vanuit Indonesië zoveel jaren geleden naar Nederland is gekomen. Dertig dagen op een boot. Die verdienen wat mij betreft een stukje eer in deze tentoonstelling.